Jak zwiększyć zaangażowanie obywateli i przyczynić się do rozwoju demokracji partycypacyjnej w naszych lokalnych społecznościach?

Zaangażowanie obywatelskie i demokracja uczestnicząca są niezbędnymi elementami zdrowego i dobrze prosperującego społeczeństwa. Umożliwiają one obywatelom aktywne uczestnictwo w procesach decyzyjnych, które mają wpływ na ich życie i społeczności. Niniejsza propozycja strategii ma na celu nakreślenie długoterminowego planu promowania zaangażowania obywatelskiego i demokracji partycypacyjnej, wspierania świadomego i aktywnego obywatelstwa oraz wzmacniania demokratycznych podstaw naszego społeczeństwa.

Zapraszamy do zapoznania się i skorzystania z zasobów wytworzonych dla nowo opracowanej „Długoterminowej strategii na rzecz zaangażowania obywateli i demokracji partycypacyjnej” wypracowanej w ramach projektu międzynarodowego „Myśl  Globalnie, Działaj Lokalnie” nad którą pracowaliśmy ostatnie 12 miesięcy, skupiającej sprawdzone metody i techniki oraz doświadczenia partycypacji obywatelskiej z 5 krajów UE.

Prezentowana strategia stworzona w ramach projektu CERV: Think Global Act Local [TGAL] opiera się na doświadczeniach uczestników reprezentujących różne grupy społeczne, władze i obywateli oraz posiadane przez nich doświadczenia i najlepsze praktyki. Ma ona zwiększyć wśród wszystkich zajmujących się partycypacją obywatelską i pracą z mieszkańcami, w tym wśród pracowników administracji samorządowej i aktywnych liderów wiedzę oraz zdolności do lepszego zaangażowania i włączenia w procesy decyzyjne wszystkich lokalnych obywateli.

Z jednej strony prezentowane narzędzie gromadzi wiedzę teoretyczną na temat zasad, metod i technik zwiększania oraz budowania zaangażowania obywatelskiego, partycypacji obywatelskiej, wzmacniania procesów konsultacji a z drugiej strony, promuje najlepsze i sprawdzone lokalne praktyki, które mogą być następnie przenoszone do innych społeczności lokalnych, budując prawdziwe i aktywne społeczeństwo obywatelskie.

Konsorcjum przygotowując powyższą strategię starło się nadać jej najbardziej praktyczny charakter, tak by nie był to jedynie dokument koncepcyjny, kolejna strategia, lecz skuteczny narzędziownik umożliwiający wybór odpowiednich metod i technik do lokalnych warunków. W materiale tym wszyscy zainteresowani interesariusze mogą znaleźć wskazówki, jak przygotować się, prowadzić i radzić sobie z wyzwaniami związanymi z procesami partycypacyjnymi, koncentrując się głównie na konsultacjach społecznych i różnych metodach angażowania obywateli w procesy decyzyjne. Oprócz teorii jest też miejsce na praktykę prezentowaną przez członków projektu i lokalnych obywateli z 5 krajów europejskich: Rumunii, Polski, Grecji, Włoch i Hiszpanii.

Strategia ta obejmuje nie tylko zestaw narzędzi, ogólne ramy i najlepsze przykłady skutecznych narzędzi i metod partycypacyjnych i powinna służyć przede wszystkim początkującym samorządowcom, ale wiele wątków będzie również przydatnych dla zaawansowanych organizatorów procesów partycypacyjnych.

STRATEGIA - Zaangażowanie obywatelskie i demokracja partycypacyjnaPobierz

Strategia ta podzielona jest na 4 rozdziały obejmujące m.in.:

Ponadto w przekazanym materiale znajdziecie Państwo:

Zapraszamy do lektury!

Poniższy raport jest wynikiem wspólnej pracy konsorcjum projektu

AKTYWNI E-OBYWATELE: MYŚL GLOBALNIE, DZIAŁAJ LOKALNIE

Dokument opracowany w ramach: Programu Obywatele, Równość, Prawa i Wartości (CERV), Sieć Miast

na potrzeby realizacji projektu nr 101054109 zatytułowanego "Aktywni obywatele UE"

Drugie wydarzenie w Rumunii 17-18.10.2023

Za nami ostatnie wydarzenie w ramach projektu Think Global, Act Local, które miało miejsce w Slanic Moldowie (Rumunia). Było one poświęcone podsumowaniu efektów wypracowanych w projekcie i skupione było na rozmowach o przyszłych wspólnych działaniach.

Lider projektu przedstawił ponownie założenia projektu, natomiast każdy z partnerów przedstawił się ze względu na nowych uczestników, którzy wzięli udział w spotkaniu. Po prezentacji lider zaprezentował podsumowanie działań projektu oraz wspomniał o najważniejszych momentach i efektach wypracowanych wspólnie przez partnerów jak i zaangażowanych uczestników.

Uczestnicy rozmawiali o możliwościach podjęcia wspólnych inicjatyw, nad którymi prace rozpoczęły się jeszcze w trakcie trwania projektu. Najważniejszym elementem wypracowanym w projekcie była Długoterminowa strategia zaangażowania i partycypacji demokratycznej oraz Strategia wzmacniania dziedzictwa kulturowego na poziomie lokalnym poprzez współpracę na poziomie Unii Europejskiej.

W części poznawczej partnera z Rumunii uczestnicy zostali zabrani na kolejkę linową, gdzie mogli poznać informacje o obszarach Natura 2000 jakie się tam znajdują.

Dzień drugi rozpoczęto od prezentacji rezultatów projektu. Pierwszym z nich były wyniki przeprowadzonych wśród miast i gmin biorących udział w projekcie. Dotyczyły one współpracy władz miasta z mieszkańcami oraz działań mających na celu zaangażowanie ich w aktywności prowadzone przez miasto. Kolejnym punktem były dwie w/w strategie wypracowane w trakcie wcześniejszych spotkań warsztatowych we Włoszech i Polsce.

Przeprowadzone zostały rozmowy polityków, którzy opowiedzieli o wadze współpracy międzynarodowej, o podobieństwach poszczególnych partnerów projektu oraz o ogromie szans i możliwości dalszej współpracy.

Lider projektu wyznaczył część na warsztat, w trakcie którego wypracowano pomysły na promocje i rozpowszechnianie wiedzy o projekcie i programie już po zakończeniu projektu. Padło wiele pomysłów, gdzie można wymienić między innymi promocje w mediach społecznościowych, w urzędach miast, czy w rozmowach F2F.

Wizyta studyjna dnia drugiego miała miejsce w lokalnej organizacji pozarządowej "In Context", która zajmuje się artystycznym wykorzystaniem używanych przedmiotów, przywraca im drugie życie i organizuje warsztaty pozwalające uczyć się ponownego wykorzystania przedmiotów.

Ostatni dzień wizyty studyjnej TGAL

Zakończyliśmy właśnie trzeci dzień wizyty studyjnej projektu Think Global, Act Local. W dniu dzisiejszym odwiedzone zostały dwie miejscowości w województwie warmińsko-mazurskim - Puck oraz Gdynia.

W kaszubskim mieście Puck udaliśmy się do portu rybackiego i puckiej mariny, gdzie zaplanowane zostały przejażdżki łódką "Ohar" oraz pobyt u lokalnego wytwórcy piwa rzemieślniczego z "Browaru Puck". Po zapoznaniu się z historią i ciekawostkami z regionu oraz rejsie po Zatoce Puckiej przeszliśmy do budynku ratusza na warsztaty, gdzie nastąpiło podsumowanie dotychczasowych działań projektu TGAL. Przedstawiona została także długoterminowa strategia zaangażowania obywatelskiego i demokracji uczestniczącej – Propozycja „Transformacji Eko-Społecznej – zmiana należy do Ciebie!” Gospodarze z gminy Puck ponadto przygotowali ciekawy i angażujący uczestników mini content związany z działalnością miasta i okolic.

Następnie odwiedziliśmy Muzeum Ziemi Puckiej, którego geneza sięga lat 70-tych ubiegłego wieku, kiedy to otwarto pierwszą ekspozycję związaną z kaszubską kulturą i sztuką ludową. Sam budynek siedziby muzeum jest dawnym „Szpitalikiem”. Goście podczas zwiedzania mieli okazję zapoznać się z tradycjami i obrządkami kaszubskimi, takimi jak sztuka haftu kaszubskiego, podziwiając tradycyjne stroje, czy zażywanie tabaki, wedle instrukcji doświadczonego tabakiernika.

Kolejnym punktem programu była wizyta w Gdyni. Tam zawitaliśmy do Wymiennikowni- Młodzieżowego Centrum Innowacji Społecznych i Designu. Tam wysłuchaliśmy prezentacji na temat inicjatyw i aktywności podejmowanych przez miasto oraz zapoznaliśmy się z atutami Gdyni. Pracownicy Wymiennikowni również przygotowali prezentację opowiadającą o idei i codzienności tego wyjątkowego miejsca, które w swoim założeniu wspiera oddolne inicjatywy młodzieży i pomaga w realizacji ciekawych pomysłów. Za Wymiennikownię odpowiedzialna jest młodzież, a na podstawie projektów zgłaszanych przez zainteresowanych planowane są kolejne zajęcia i inne inicjatywy. Swoją prezentację mieli także przedstawiciele mniejszości ukraińskiej z organizacji Spilo, którzy przedstawili formy pomocy wsparcia młodzieży ukraińskiej.

Ostatnim punktem w programie była wizyta w Domu Sąsiedzkim w Gdyni, miejscu rozwoju zainteresowań i realizacji pomysłów mieszkańców. Tam bliżej poznaliśmy tą kreatywną inicjatywę oddolną, będącą dobrym przykładem partycypacji społeczności w środowisku lokalnym.

Drugi dzień wizyty w ramach projektu Think Global Act Local.

Trwa wizyta studyjna w Polsce w ramach projektu Think Global Act Local. W dniu dzisiejszym przedstawiciele samorządów i organizacji z Rumunii, Włoch, Grecji i Hiszpanii mieli szansę odwiedzić tereny położone na Warmii i Mazurach. W pierwszej kolejności gości przywitała Gmina Górowo Iławeckie, a pierwszym odwiedzonym miejscem był kompleks szkolny, gdzie między innymi uczą się dzieci z mniejszości ukraińskiej. Reprezentanci szkoły prezentowali nowocześnie wyposażone klasy, opowiadali o nowatorskim podejściu do nauki, stosowanym w placówce oraz o kołach zainteresowań, intensyfikujących integrację dzieci, działających na terenie szkoły. Nauczyciele z dumą nadmienili również, że pozyskują szereg dofinansowań unijnych, o które sami się starają. Zwieńczeniem wizyty w szkole były występy dzieci z zespołu pieśni i tańca,  przygotowanych specjalnie na tę okoliczność, by nasi goście poznali część kultury wschodniej.

Spod szkoły udaliśmy się do Wojewódzkiego Szpitala Rehabilitacyjnego w Górowie Iławeckim, gdzie dyrektorka szpitala opowiedziała o misji i planach placówki. Zapoznaliśmy się również z planami rozwoju inicjatywy jakim jest kompleks SPA w Górowie Iławeckim, będący przykładem na dynamiczny rozwój infrastruktury uzdrowiskowej w regionie.

Kolejnym odwiedzonym miejscem było przedszkole w Bartągu, na terenie gminy Stawiguda. Wizyta miała na celu przedstawić placówkę, jako doskonałe miejsce współpracy międzyludzkiej na terenie gminy. Przedstawiciele placówki opowiedzieli o swojej codzienności i podejmowanych inicjatywach. Przedszkole w Bartągu jest przykładem dobrze wykorzystanych funduszy unijnych, gdzie gmina zapewniła infrastrukturę, teren zagospodarowany i zmodernizowany został ze środków unijnych. Burmistrz gminy Stawiguda podkreślił, że należy dążyć do tworzenia wspólnot na bazie Unii Europejskiej, gdzie można wzajemnie wymieniać się doświadczeniami i wzajemnie się wspierać przenosząc dobre praktyki do swoich lokalnych społeczności. Prezentację placówki uświetnił występ przedszkolaków. Po wizycie w przedszkolu udaliśmy się do pobliskiego Aromaparku w Bartążku, utworzonego także z funduszy unijnych, gdzie sukces projektu zawdzięczać można współpracy urzędu z lokalnymi mieszkańcami. Park obsadzony jest roślinami o nieprzeciętnych walorach zapachowych, położony w niecodziennych okolicznościach przyrody. Inicjatorami koncepcji byli studenci Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, a ostatecznego wyboru, z kilku innych propozycji projektowych, dokonali mieszkańcy wsi.

Z gminy Stawiguda udaliśmy się w kierunku gminy Olsztynek, do Muzeum Budownictwa Ludowego - Parku Etnograficznego w Olsztynku, często nazywanym po prostu skansenem. Na sporym terenie skansenu usytuowanych jest 80 obiektów dużej i małej architektury wiejskiej z Warmii, Mazur, Powiśla i Małej Litwy. Wnętrza przenoszą odwiedzających w dawne czasy, przybliżając historię, dawną kulturę i sztukę regionu.

Przed nami jeszcze trzeci dzień wizyty studyjnej. W dniu jutrzejszym odwiedzimy wybrane gminy w województwie pomorskim.

TGAL - pierwszy dzień wizyty studyjnej w Polsce

Projekt Tink Global Act Local - myśl globalnie, działaj lokalnie, to pilotażowe przedsięwzięcie łączące miasta i gminy pięciu europejskich krajów - Rumunii, Włoch, Grecji, Hiszpanii i Polski, za cel mające bardziej efektywne zaangażowanie swoich obywateli w życie społeczności, przy jednoczesnym tworzeniu zrównoważonej strategii współpracy i wymiany dobrych praktyk na szczeblu UE.  

Dziś przywitaliśmy delegacje z Hiszpanii, Rumunii, Włoch i Grecji w Elblągu. Oficjalna część spotkania odbyła się w Kamieniczkach Elbląskich. Nasi goście mieli okazję zapoznać się bliżej z historią, ideą współpracy międzynarodowej i przyszłymi inicjatywami Elbląga. Następnie każdy z partnerów zabrał głos przedstawiając priorytety własnej polityki lokalnej.

Po zakończeniu części oficjalnej grupa udała się do Biblioteki Elbląskiej, by zapoznać się z wystawą pn. Elkamera - Interaktywna Wystawa Dawnej Książki i Prasy. Podczas spaceru po zlokalizowanej w podziemiach budynku wystawie, obejrzeć można było z bliska prasę Gutenberga, zapoznać z genezą i historią rozwoju drukarstwa i powstawania książek. Wysłuchaliśmy historii powstania gimnazjum w Elblągu, zapoznaliśmy się z bogatą historią zabudowań szpitalnych i historią Kanału Elbląskiego. Mieliśmy również możliwość zapoznania się z zabytkowymi księgozbiorami.

Po wizycie w bibliotece odwiedziliśmy Elbląski Park Technologiczny, gdzie przedstawiona została prezentacja dotycząca działalności Parku, roli instytucji dla lokalnych przedsiębiorców, naukowców oraz wszystkich z szeroko pojętego otoczenia biznesu i nauki.  Przedstawiona została oferta dla przedsiębiorców. Mogliśmy się również dowiedzieć, w jaki sposób Elbląski Park Technologiczny wspiera Start-upy oraz ułatwia inwestorom działalność. Po zakończeniu części teoretycznej przeszliśmy do labolatorium EPT, zapoznać się ze szczegółami prac.

Następnie udaliśmy się na przystań Grupy Wodnej, gdzie na naszych gości czekały atrakcje w postaci mini spływu kajakowego oraz zwiedzania nadbrzeży rzeki Elbląg łodzią Pomeranka. Zapoznaliśmy się z krótką historią fabryki Schihau’a, zobaczyliśmy zabytkową suwnicę oraz podziwialiśmy uroki otoczenia z pozycji wody, przemierzyliśmy również szlak wodny motorówką w kierunku Zalewu Wiślanego, gdzie nasi partnerzy mieli okazję na własne oczy zobaczyć piękno flory i fauny Elbląga i okolic.

W dniu jutrzejszym dzień spędzimy zapoznając naszych gości z aktywnościami gmin oraz mieszkańców w Górowie Iławeckim, Bartągu oraz Olsztynku.

Piąty warsztat projektu Think Global, Act Local - Rumunia

Wydarzenie w Slanic Moldowie i okolicznych miastach miało miejsce w dniach 3-6 lipca 2023. Tym razem było organizowanie przez lidera projektu The National Association of Balneoclimateric Resorts in Romania.

Wydarzenie było poświęcone pracy nad analizą wniosków z zebranych ankiet. Przyczynią się one do przygotowania Długotrwałej strategii zaangażowania obywatelskiego i demokracji partycypacyjnej, która będzie przygotowywana na kolejnym spotkaniu.

W wydarzeniu wzięli udział reprezentanci miast i gmin członkowskich Stowarzyszenia i byli to:

Pierwszego dnia wydarzenia uczestnicy mieli możliwość wzięcia udziału w sesji powitalnej, w trakcie której każdy z partnerów projektu zaprezentował swoją organizację ale i uczestników wydarzenia z danego kraju. Między innymi pojawili się burmistrzowie miast, reprezentanci władz lokalnych oraz urzędnicy z Polski, Grecji, Włoch, Hiszpanii oraz Rumunii. Odbyło się również spotkanie z burmistrzami reprezentującymi gminy członkowskie ANSBBR i z lokalną społecznością. Uczestnicy pracowali w grupach nad opracowaniem wstępnej „Strategii długoterminowej zaangażowania obywatelskiego i demokracji".

Oprócz prac warsztatowych odbyła się wizyta studyjna po leczniczych źródłach wodnych, które są bardzo ważnym źródłem pod względem turystyki i zysków dla okolicznych miast.

Drugiego dnia odbyło się spotkanie z burmistrzami lokalnych gmin Targu-Ocna i Zemes - Moinesti, którzy opowiedzieli o swoich doświadczeniach we współpracy w Unii Europejskiej, o istocie samej UE, która w wielu aspektach łączy różne narodowości i pozwala na rozwój miast i gmin. Dodatkowo uczestnicy poznali lokalne tradycje, gdzie jedną z nich są spektakle z wykorzystaniem starych niedźwiedzich skór, które są przekazywane z miasta do miasta, bądź między poszczególnymi grupami artystycznymi.